Россия IT-гигантлари билан қандай курашмоқчи?

Россия ҳукумати YouTube ва Facebook бошқарувини ўз қўлига олишга уринмоқда. IT-гигантлар фаолиятини тартибга солиш тўғрисидаги қонун, Давлат Думасида хабар қилинганидек, яқин ойда қабул қилинади.

Twitter-ни тўлиқ блокировка қилиш таҳдидидан сўнг тармоқ Роскомнадзор билан фаолроқ ҳамкорлик қила бошлади, шундан сўнг унинг иловалари қисман блокдан чиқарилди.

Россия чет эл платформаларидан ва энг аввало YouTube-дан воз кеча олмайди. Видео хизматини блокировка қилиш энг катта медиа воситага таъсирини йўқотишни англатади. Мутахассисларни фикрига кўра, улар Хитойнинг YouKu-сига ўхшаш аналогни, худди RuTube -ни ярата олишмайди. Хитойда 1 миллиард фойдаланувчи бор, Россияда эса 70 миллиондан сал кам, шунинг учун аудитория ҳажми бўйича рус сегменти кам сонли ҳисобланади. Яна бир сабаб – бу монетизация, RuTube яхши ўрнатилмаган ва уни ишга тушириш учун кўп йиллар давомида ишлаш керак. Вазият бошқа платформаларда ҳам худди шундай, масалан, Instagram аналоги мавжуд эмас.

Шунинг учун “буюк хавфсизлик деворини” яратиш имконсиз. Ҳокимият учун зарур бўлган нарса, ҳеч бўлмаганда контентга ва энг аввало сиёсий оппозициядагиларга таъсир кўрсатишдир.

Албатта, давлат идораларининг интернетдаги ахлоқсизлик ва даркнетнинг бошқа даҳшатлари ҳақида қайғуришдан кўра назоратсиз куч каналлари орқали одамларга таъсир кўрсатиш муҳимроқ саналади.

Бошқа томондан, улар исталган Х соатда “сизнинг барча Интернетларингизни узиб қўйишлари” мумкин, гарчи назорат амалда қандай олиб бориши ҳали номаълум бўлсада.

Бир томонда эса «Старлинк» сунъий йўлдошлари ишни бошлаш арафасида. Илон Маск инревьюларида ҳозиргидек, ниманидир ўчириб қўйиш мумкин бўлган давр ортда қолганига ишора қилмоқда. Агар бутун электрни ўчиришса-да, лекин бу ҳам ёрдам бермайди, катта қувватда ишлайдиган генераторлар мавжудлигини унутмаслик керак.