Биринчи чоракнинг охирги иш кунида 3,1 трлн.сўмдан ортиқ даромад қайд этилганига қарамай, 2024 йилнинг март ойи 6,8 трлн.сўмлик дефицит билан якунланган.
Бюджет дефицити (тақчиллиги) – бу бюджет харажатларининг унинг даромадларидан ошиб кетиши. Даромадлар харажатлардан ошиб кетганда, бюджет профицити юзага келади.
2024 йилнинг дастлабки уч ойида Давлат бюджетининг даромад ва харажатлари фарқида жамланган дефицит 19,8 трлн.сўмдан ошган. Очиқ маълумотларга таянилса, шаклланган дефицит ўтган 2023 йилнинг ўта оғир келган биринчи чорагидаги рекордни янгилади.
Ўтган йилнинг тегишли даври билан солиштирганда, Давлат бюджети даромадлари 6,8%га ошган, лекин харажатлар ҳам 19,3%га кўпайган. Бюджет интизоми ва мувозанати 2020 йилдан кейин кескин ёмонлашганини очиқ манбалардан олинган қуйидаги динамикадан ҳам кўришингиз мумкин.
Токи туб сабаблар тан олинмагунича (асосий актив ва пул оқимларини эгаллаб олган олигархия ва монополияларга имтиёз ва преференциялар, қолганларга, айниқса кичик ва ўрта бизнесга нотенг имкониятлар, давлат ва бошқарув харажатларининг тийилмагани ва иқтисодий харажатларнинг самарасизлиги, ўғирлик ва ўзлаштиришга асосланган энергетика) вазиятни ўзгартириш осон бўлмайди ёки айримлар таклиф этаётганидек ижтимоий харажатларни кесиш бошланса, бутунлай тескари натижалар кўрсата бошлайди.